Staj Mağdurlarına Büyük Müjde! Emeklilikte Yeni Dönem Başlıyor

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), uzun süredir gündemde olan staj ve çıraklık sigortası düzenlemesi için yeni bir yasa teklifine hazırlanıyor. 2025 yılı, yüz binlerce vatandaşın beklediği “staj mağdurları yasası” açısından tarihi bir dönüm noktası olabilir. Düzenleme yürürlüğe girdiğinde, 1990’lı ve 2000’li yıllarda staj yapan vatandaşlar, erken emeklilik hakkı kazanabilecek.

Yeni yasa teklifiyle birlikte, bugüne kadar emeklilik hesabına dahil edilmeyen staj ve çıraklık sürelerinin artık sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesi veya borçlanma kapsamına alınması hedefleniyor. Böylece, sigorta giriş tarihi öne çekilen vatandaşlar, EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamına girebilir hale gelecek.

Mevcut Sistem Nasıl İşliyor?

Yürürlükteki 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre, stajyer ve çıraklar yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı sigortası kapsamında değerlendiriliyor. Bu dönemde yatırılan primler, emeklilik prim gün sayısına dahil edilmiyor. Dolayısıyla, birçok vatandaş sigorta numarası almış olsa da bu dönem, emeklilik başlangıcı olarak sayılmıyor.

Bu durum, özellikle 1990’lı ve 2000’li yıllarda mesleki eğitim alan gençlerin emeklilik sürecinde mağduriyet yaşamasına neden oldu. Yeni düzenleme, bu mağduriyeti ortadan kaldırarak sistemdeki adil olmayan prim farkını gidermeyi hedefliyor.

Yeni Yasa Teklifinde İki Alternatif Model Öne Çıkıyor

Meclise sunulması beklenen yasa teklifinde iki farklı çözüm modeli değerlendiriliyor. İlk seçeneğe göre, staj ve çıraklık yapılan tarihlerin doğrudan sigorta başlangıcı sayılması planlanıyor. İkinci modelde ise, bu sürelerin doğum ve askerlik borçlanmasında olduğu gibi geriye dönük borçlanma yöntemiyle emekliliğe dahil edilmesi gündemde.

Her iki durumda da, vatandaşların sigorta başlangıç tarihi öne çekilecek ve emeklilik yaşı yıllarca erkene alınabilecek. Bu sayede, staj mağdurları olarak bilinen milyonlarca kişi için yeni bir umut kapısı aralanacak.

Yargıtay Emsal Kararı Düzenlemeye Güç Katıyor

Yeni düzenlemenin en güçlü hukuki dayanaklarından biri, Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2016 yılında verdiği emsal karar olarak öne çıkıyor. Kararda, Almanya’da yaşayan Türk vatandaşlarının staj sürelerinin sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesi hükme bağlanmıştı. Aynı yaklaşımın Türkiye’deki vatandaşlara da uygulanabilir hale getirilmesi amaçlanıyor.

Uzmanlara göre, bu karar yeni yasa teklifinin anayasal dayanağını güçlendiriyor ve düzenlemenin hayata geçme ihtimalini artırıyor.

Kimler Yararlanabilecek?

Düzenleme yürürlüğe girdiğinde özellikle şu gruplar faydalanabilecek:

• 1999 yılı öncesinde staj yapan vatandaşlar,

• Mesleki eğitim merkezlerinde çıraklık eğitimi alanlar,

• Sigorta numarası alıp emekliliğe sayılmayan süreleri bulunan sigortalılar.

Bu kesim, uzun süredir EYT düzenlemesi dışında kalan en geniş grup olarak dikkat çekiyor.

Erken Emeklilik Fırsatı Geliyor

Yeni yasa teklifinin kabul edilmesi durumunda, staj mağdurları için emeklilik yaşı 5 ila 8 yıl arasında öne çekilebilecek. Bu da yüz binlerce vatandaşın erken emeklilik hakkına kavuşması anlamına geliyor. Meclis’teki görüşmelerin ardından düzenlemenin yıl sonuna kadar yasalaşması bekleniyor.

Uzmanlar, bu adımı “EYT sonrası en kapsamlı sosyal güvenlik reformu” olarak değerlendiriyor.

Adaletli Bir Emeklilik Sistemi İçin Yeni Dönem

Staj sürelerinin emekliliğe dahil edilmesi, hem adil bir sosyal güvenlik sistemi hem de çalışma hayatında eşitlik açısından tarihi bir reform olacak. Süreç tamamlandığında, staj mağdurları için yıllardır beklenen “eşit emeklilik hakkı” fiilen hayata geçmiş olacak.

Bu düzenleme, yalnızca geçmiş mağduriyetleri gidermekle kalmayacak, aynı zamanda gelecekteki nesiller için de daha adil ve kapsayıcı bir sigorta sistemi kurulmasının önünü açacak.